Pengenalan
Penentangan di Myanmar berlaku disebabkan dasar British meluaskan
kuasa ke atas pemerintahan tradisional. Agama dan adat resam memainkan peranan
penting dalam kerajaan Buddha sebagai alat penyatuan dan keagungan raja
Myanmar.
Isi-isi penting
Kebangkitan Patani (1826)
Penentangan ini berlaku selepas Myanmar Hilir jatuh ke
tangan British dan termeterainya Perjanjian Yandabo pada tahun 1826. Waris
pengganti Raja Bagyidaw, iaitu Setkya-min dibunuh pada tahun 1838 tetapi
dipercayai bahawa beliau diselamatkan oleh bomoh Bo Bo Aung. Ini memberi
harapan kepada masyarakat Myanmar untuk menebus maruah dan martabat negara.
Mereka percaya bahawa Setkya-min akan kembali untuk
memimpin mereka menegakkan semula keagungan dan kekuasaan kerajaan Buddha. Dalam
keadaan tersebut, muncul beberapa tokoh yang mendakwa diri mereka sebagai
Setkya-min. Salah seorang ialah Maung Tsetkya yang berjaya membangkitkan
penentangan di Pegu.
Kebangkitan (1858)
Seorang nelayan mendakwa dirinya sebagai Mettaya
(Maitreya) muncul untuk menghalau British dari bandar Rangoon. Beliau disokong
dan diakui sebagai pemimpin oleh golongan masyarakat di Rangoon.Mereka mara ke
Rangoon untuk menangkap Pesuruhjaya British di sana. Pada tahun 1860, mereka mengugut British
di Toungoo. Kesetiaan penentang kepada raja dikatakan terlalu kuat sehingga
mereka menyanyikan lagu tentang kejayaan putera raja Myanmar. Mereka percaya
nyanyian tersebut dapat menyemarakkan semangat anti-British yang akan
menjayakan penentangan mereka di Rangoon.
Perang
Inggeris-Myanmar II dan Perung Inggeris-Myanmar III
Kedua-dua perang berlaku untuk menyekat kemaraan dan
penguasaan British ke bahagian lain di Myanmar. Perang ini juga merupakan usaha
istana dan masyarakat Myanmar untuk memelihara kedaulatan dan kemerdekaan Myanmar
serta tradisi agama Buddha. Myanmar tidak berjaya mempertahankan kedaulatannya
daripada dicabuli oleh British, sebuah kuasa asing.
Selepas
kekalahan Myanmar dalam Perang Inggeris-Myanmar III, institusi raja dihapuskan
dan Raja Thibaw berserta keluarganya dibuang negeri ke India. Ini bermakna raja
telah tersingkir daripada kerajaannya yang diturunkan oleh nenek moyangnya
sendiri. Perkara ini amat memalukan dan menjatuhkan martabat Myanmar.
Kejayaan
British menakluki Myanmar Hulu memberi kesan buruk kepadaMyanmar.
Segala-galanya telah musnah. Raja tersingkir, institusi raja terhapus, Dinasti
Konbaung tamat, agama Buddha tercabar, kerajaan Buddha berakhir, dan kedudukan
pembesar tradisional terjejas.
Oleh demikian, penentangan dalam bentuk perang gerila
telah berlaku 1 pada tahun 1886. Pemberontak terdiri daripada tentera Myanmar
Hulu disertai oleh golongan pendeta dan
masyarakat tani. Mereka diketuai oleh Taik-thugyi.
Perang
gerila ini membuktikan kesetiaan dan semangat cinta mereka terhadap raja dan negara.
Kumpulan gerila ini berperang selama lima tahun tetapi akhirnya berjaya
dipatahkan oleh tentera British.Dalam pemberontakan tersebut, terdapat tidak
kurang daripada lima orang putera raja menuntut hak ke atas takhta kerajaan.
Selepas pemberontakan dipatahkan, mereka dipenjarakan di kawasan yang
berlainan.
Kesimpulan
Penentangan di Myanmar bertujuan untuk menyekat kemaraan kuasa
asing daripada mencerobohi dan mencabuli kedaulatan dan tradisi negara.Walaupun
penentangan awal ini dianggap penting dalam sejarah politik Myanmar tetapi
gagal dalam menghadapi kemaraan kuasa Barat kerana perjuangan mereka tidak
mendapat sokongan keseluruhan rakyat, tidak teratur, dan tidak mempunyai satu
objektif politik yang mantap.Tambahan pula, pihak penjajah telah menggunakan
pasukan tentera yang besar dan alat senjata yang moden untuk mematahkan
penentangan tersebut.
No comments:
Post a Comment