TEMA 1-MASYARAKAT

 oleh-AHMAD BIN YAAKOB

1.1.1        Raja

Menjelaskan konsep dan peranan raja pada abad ke-19.

1.Konsep Raja.

      Merupakan satu sistem pemerintahan yang meletakkan raja sebagai ketua pemerintah di sesebuah negeri, berkuasa mutlak. Konsep raja diperkuatkan dengan konsep “Daulat dan Derhaka.” Raja mempunyai beberapa keistimewaan seperti bahasa, warna, alat kebesaran dan lambang kebesaran.[1]

Peranan Raja.

1.Politik

Ketua pemerintah tertinggi negeri

Raja hanya berkuasa di kawasan Dirajanya. Selain itu, baginda juga merupakan ketua negeri yang berkuasa mutlak.[2]

Ketua undang-undang dan kehakiman

Ketua tentera

Berkuasa melantik bakal pengganti raja berdasarkan sistem warisan.

2.Ekonomi

Menguasai semua sumber ekonomi negeri termasuk pertanian dan perlombongan. Menentukan sistem pungutan cukai dan melantik wakil kerajaan untuk mengutip cukai.

Terlibat dalam perdagangan luar negeri.

Memperkenalkan sistem mata wang.

3.Sosial

Menduduki hierarki tertinggi dalam susun lapis masyarakat.

Ketua agama Islam dan adat istiadat Melayu.

Khalifah Allah di muka bumi.

Menjaga keselamatan dan kebajikan rakyat.[3]

---

[1]“Insitusi Pemerintahan”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah Penggal [3,] (Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia,2013)2.  .  

[2] Ong Loo Chen, “Teks Sejarah STPM Pra U, Sejarah (Malaysia dan Asia Tenggara Penggal 3,

[3]“Insitusi Pemerintahan”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah Penggal 3,3.

KONSEP DAN PERANAN RAJA

OLEOLEH-AHMAD BIN YAAKOB

1.Konsep Raja.

Perkataan raja merupakan istilah yang berasal daripada bahasa sanskrit. Institusi beraja bermula seiring dengan kemasukan pengaruh Hindu-Buddha ke alam Melayu.Konsep raja dalam masyarakat Melayu tradisional digubal berasaskan sistem feudal, iaitu raja menjadi ketua negara yang menduduki peringkat tertinggi dalam hierarki sosial sesebuah kerajaan atau negara.[1]

      Sistem pemerintahan beraja,merupakan satu sistem pemerintahan yang meletakkan raja sebagai ketua pemerintah di sesebuah negeri, berkuasa mutlak. Konsep raja diperkuatkan dengan konsep “Daulat dan Derhaka.” Selepas kedatangan Islam gelaran raja diganti dengan gelaran sultan, Baginda mula dianggap sebagai pemimpin dan ketua agama Islam melalui konsep Amirul Mukminin.[2]

      Bagi mengukuhkan kedudukan raja ang luhur dan suci ini, beberapa aspek khas diamalkan bagi membezakan raja dengan golongan pemerintah yang lain.Raja mempunyai beberapa keistimewaan seperti bahasa, warna, alat kebesaran dan lambang kebesaran.[3]Antara pemilikan peralatan khas ialah seperti cop mohor, keris, lembing, kendi, ketur dan sebagainya. Alat muzik Diraja seperti nobat, warna istimewa seperti payung kuning untuk raja dan payung putih untuk anak raja dan keluarga Diraja. Rakyat dikehndaki mencurahkan taat setia  terhadap aja mereka yang dianggap sebagai Khalifah Allah dimuka bumi. Sesiapa yang melangar perintah raja diangap mengingkari perintah Allah SWT.[4]

Peranan Raja.

Dalam masyarakat Melayu tradisional  hubungan antara raja dan rakyat terjalin berpandukan konsep  penaung dan dinaungi. Dalam hubungan ini raja menjadi penaung kepada rakyat jelata. Rakyat bergantung kepada kepada raja bukan sahaja untuk memperolehi perlindungan dari musuh malah memenuhi keperluan dari segi ekonomi.

1.Politik

Ketua pemerintah tertinggi negeri

Raja bereperanan sebagai pemerintah teringgi sesebuah negara atau kerajaan. Baginda bertanggungjawab  dalam semua urusan pemerintahan dan pentadbian negara.

Raja hanya berkuasa di kawasan Dirajanya. Selain itu, baginda juga merupakan ketua negeri yang berkuasa mutlak.[5]

Ketua undang-undang dan kehakiman

Raja berperanan sebagai penggubal undang-undang untuk memelihara dan mengekalkan keamanan dalam negeri serta menjamin ksejahteraan hidup rakyat jelata. Semua rakyat wajib mematuhi  mematuhi segala undang-undang yang ditetapkan tanpa sebarang persoalan. Raja bertanggungjawab memastikan segala undang-undang yang digubal ini dikuatkuasakan. Baginda menjadi Ketua Hakim dalam membicarakan pesalah dan menjatuhkan hukuman termasuk hukuman bunuh. Baginda juga berhak untuk memberi pengampunan kepada sesiapa sahaja yang diiginkan.

      Raja juga berkuasa melantik para pembesar negeri untuk membantu baginda dalam menjalankan pemerintahan dan melicinkan semua urusan pentadbiran negara.[6]

Ketua tentera

     Raja bertindak sebagai ketua angkatan tentera dan mengetuai tentera dalam peperangan dengan negara luar. Raja tidak mempunyai pasukan tentera kebangsaan tetapi boleh memanggil rakyatnya untuk melaksanakan perkhidmatan tentera.

Berkuasa melantik bakal pengganti raja berdasarkan sistem warisan.

Oleh sebab sistem penggantian takhta bercorak warisan , baginda berkuasa melantik bakal pengganti raja dari kalangan putera-putera banginda.[7]

2.Ekonomi

Raja mempunyai kuasa penuh dalam bidang ekonomi dengan menguasai semua sumber ekonomi negeri termasuk pertanian dan perlombongan. Raja bertanggungjawab menentukan sistem pungutan cukai. Baginda juga bertanggungjawab  melantik wakil kerajaan untuk mengurus khazanah negar dan hasil mahsul kerajaan serta mengendalikan urusan perdagangan di pelabuhan.

      Raja tidak mempunyai tenaga buruhnya sendiri, tetapi di bawah sistem kerah, baginda boleh mengerah tenaga rakyat untuk bekerja secara percuma di bawah pengawasan pembesar masing-masing untuk membuat kerja-kerja seperti membina istana, parit dan tali air.[8]   

3.Sosial

Menduduki hierarki tertinggi dalam susun lapis masyarakat.

Ketua agama Islam dan adat istiadat Melayu.

Selepas kemasukan pengaruh Islam di alam Melayu, raja beperanan sebagai Ketua Agama Islam. Seiring dengan ked

[4]S,B.Teoh, Norizan Yusuff, Nurul Huda Md.Yusop, Sejarah STPM Penggal 3,5.

[5]Ong Loo Chen, “Teks Sejarah STPM Pra U, Sejarah (Malaysia dan Asia Tenggara Penggal 3,

[6] Ruslan Zainuddin dan Abd Sukor Yusuf, Ace Ahead Teks Sejarah Malaysia dan Asia Tenggara (1800-200) Penggal 3,Edisi Kemaskini (Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd, 2014),4.

[7] Ibid,5.

[8] Ruslan Zainuddin dan Abd Sukor Yusuf, Ace Ahead Teks Sejarah Malaysia dan Asia Tenggara (1800-200) Penggal 3,5.

[9]“Insitusi Pemerintahan”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah Penggal 3,3.udukan ini baginda sentiasa dihormati dan disanjung oleh rakyat. Titah perintah raja tidak boleh dibantah oleh rakyat kerana raja dianggap sebagai  Khalifah Allah di dunia.

TEMA 1-MASYARAKAT

oleh-AHMAD BIN YAAKOB

1.1.1        Raja

Menjelaskan konsep dan peranan raja pada abad ke-19.

1.Konsep Raja.

      Merupakan satu sistem pemerintahan yang meletakkan raja sebagai ketua pemerintah di sesebuah negeri, berkuasa mutlak. Konsep raja diperkuatkan dengan konsep “Daulat dan Derhaka.” Raja mempunyai beberapa keistimewaan seperti bahasa, warna, alat kebesaran dan lambang kebesaran.[1]

Peranan Raja.

1.Politik

Ketua pemerintah tertinggi negeri

Raja hanya berkuasa di kawasan Dirajanya. Selain itu, baginda juga merupakan ketua negeri yang berkuasa mutlak.[2]

Ketua undang-undang dan kehakiman

Ketua tentera

Berkuasa melantik bakal pengganti raja berdasarkan sistem warisan.

2.Ekonomi

Menguasai semua sumber ekonomi negeri termasuk pertanian dan perlombongan. Menentukan sistem pungutan cukai dan melantik wakil kerajaan untuk mengutip cukai.

Terlibat dalam perdagangan luar negeri.

Memperkenalkan sistem mata wang.

3.Sosial

Menduduki hierarki tertinggi dalam susun lapis masyarakat.

Ketua agama Islam dan adat istiadat Melayu.

Khalifah Allah di muka bumi.

Menjaga keselamatan dan kebajikan rakyat.[3]

---

[1]“Insitusi Pemerintahan”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah Penggal [3,] (Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia,2013)2.  .  

[2] Ong Loo Chen, “Teks Sejarah STPM Pra U, Sejarah (Malaysia dan Asia Tenggara Penggal 3,

[3]“Insitusi Pemerintahan”, dalam  Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah Penggal 3,3. 

SUKATAN PELAJARAN SEJARAH STPM PENGGAL 3

oleh-AHMAD BIN YAAKOB
SEJARAH MALAYSIA DAN ASIA TENGGARA (1800-2000)

BAHAGIAN A: SEJARAH MALAYSIA

TEMA 1

1.1 Institusi pemerintahan

1.1.1 Raja –konsep dan peranan raja  

1.1.2 Konsep, hierarki dan peranan pembesar.

1.2 Hukum adat dan undang-undang.

  1.2.1 Hukum adat

Bentuk dan pelaksanaan

i.Adat Perpatih.

ii.Adat Temenggung.

   1.2.2 Undang-Undang pada abad ke-19

Prinsip-prinsip umum

i.Undang-Undang 99 Perak.

ii.Undang-Undang Tubuh Johor.

1.3 Sistem Sosial abad ke-19

Konsep dan susun lapis masyarakat.

Peranan golongan pemerintah dan golongan yang diperintah.

1.4 Sistem ekonomi sara diri dan Komersial.

Menjelaskan ciri-ciri ekonomi tradisional  STPM P32013

Ciri-ciri  ekonomi komersial.                                   

TEMA 2

2.Transfomasi masyarakat

2.1 Perluasan kuasa asing abad ke-19 hingga 20

      Faktor-faktor dan cara perluasan kuasa asing di Negeri-Negeri Melayu Sabah dan

      Sarawak pada abad ke-19-20.     

     Campur tangan di Perak dan Selangor

     Sistem Residen di Pahang dan Negeri Sembilan.

     Perluasan kuasa British di Negeri Melayu Utara.

     Iperialisme Barat di Sabah dan Sarawak

     Faktor-faktor kemerdekaan Johor sehingga 1914.

2.2 Penentangan terhadap kuasa asing.

1.Dol Said di Naning.

2.Penentangan Pembesar Perak

3.Penentangan Datok Bahaman di Pahang.

4.Penentangan terhadap pentadbiran Brooke di Sarawak

5.Penentangan di Kompeni Berpiagam di Sabah.

6.Penentangan di Terengganu.

7.Penentangan Tok Janggut di Kelantan.

2.3 Pengubahsuaian dalam pentadbiran , ekonomi dan pendidikan

Perubahan dalam pentadbiran di Negeri-negeri Melayu, Sabah dan Sarawak.

; Sistem Residen 1870an-1895.

Perubahan dan perkembangan ekonomi di Negeri-negeri Melayu, sabah dan Sarawak.

Perubahan sistem pendidikan di Negeri-negeri Melayu, Sabah dan Sarawak.

2.4 Masyarakat pelbagai kaum pada abad ke-19-20

Perkembangan masyarakat pelbagai kaum di Negeri-negeri Melayu, Sabah dan Sarawak.

3. Nasionalisme dan Pembentukan Negara Bangsa

3.1 Gerakan nasionlisme

3.1.1 Faktor kemunculan

Faktor-faktor  kemunculan nasionalisme abad ke-20

i.Pengaruh agama Islam.

ii.Peranan bahasa dan kesusasteraan

iii.Pengaruh kewartawanan

iv.Peranan pendidikan

v.Peranan golongan intelektual.

vi.Pengaruh luar.

3.1.2 Gerakan persatuan, kelab dan kesatuan yang berkaitan dengan agama, ekonomi, sosial dan politik.

Sebab penubuhan dan matlamat gerakan persatuan, kelab dan kesatuan yang mendukung gerakan nasionalisme

i.Gerakan Islah/ Islamiah

ii.Persatuan dan kelab Negeri-negeri Melayu.

iii.Kesatuan Melayu Muda.

3.2 Perjuangan mencapai kemerdekaan pada abad ke 20

3.2.1 Pendudukan Jepun 1941-1945

a.Dasar dan kesan pendudukan Jepun ke atas gerakan mencapai kemerdekaan.

3.2.2 Perjuangan secara berperlembagaan 1946-1960.

b.Menilai penentangan orang Melayu terhadap Malayan Union.

c.Menjelaskan Gerakan Anti-Penyerahan di Sarawak.

d.Membincangkan pembentukan Persekutuan Tanah Melayu 1948.

e.Menggalurkan perkembangan perlembagaan di Sabah dan Sarawak.

f.menghuraikan langkah-langkah mengatasi ancaman Parti Komunis Malaya.

3.2.3 Kemerdekaan pada abad ke-20

g.menganalisis langkah-langkah mencapai kemerdekaan 

h.membincangkan faktor-faktor pembentukan Malaysia

i.membincangkan reaksi dalam dan luar negara terhadap pembentukan Malaysia.

j.membincangkan isi-isi Perjanjian Malaysia 1963.

4 Pengisian Kemerdekaan abad ke-20

4.1 Sistem pemerintahan

a.menghuraikan bentuk pemerintahan

i.Persekutuan

ii.Raja Berperlembagaan

iii.Demokrasi Berparlimen

4.2 Pembinaan negara bangsa

4.2.1 Pembangunan sosial pada abad ke-20

a)menjelaskan usaha-usaha ke arah pembangunan sosial

i.Bahasa Kebangsaan

ii.Dasar Pendidikan Kebangsaan

iii.Dasar Kebudayaan Kebangsaan.

iv. Rukun Negara.

4.2.2 Pembangunan ekonomi

b.menganalisis usaha-usaha ke arah pembangunan ekonomi

i.Dasar Pembangunan Luar Bandar

ii.Dasar Ekonomi Baru (DEB)

iii.Dasar Pembangunan Nasional  DPN

Dasar Perindustrian Negara

Dasar Pertanian Negara

c) Menilai sumbangan tokoh

i.Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj

ii.Tun Abdul Razak bin Dato’ Hussein

iii.Tun Hussein bin Onn

iv.Tun Dr Mahathir bin Mohamad

4.3  Wawasan 2020

a.menerangkan cabaran dan hala tuju negara.

4.4  Perhubungan luar  pada abad ke-20

a.mengenal pasti asas-asas Dasar Luar Negara

b.membincangkan penglibatan Malaysia dalam organisasi antarabangsa.

i.Komanwel

ii.Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu

iii.ASEAN

iv.Pergerakan Negara Berkecuali

v.Pertubuhan Persidangan Islam (OIC)